Op.Dr.Verda Tunçbilek Tüp Bebek Tedavisi

Kadın ve erkek üreme hücrelerinin vücut dışında ki koşullarda uygulanan döllenme işlemidir.

Tüp bebek, klasik yöntemler ile gebe (hamile) kalamayan kadınlarda uygulanan bir tedavi yöntemidir. Erkek (sperm) ve kadın (yumurta) döl hücrelerinin laboratuvar koşullarında birleştirilmesi sonucunda meydana gelen embriyoların, rahime transferi ilkesine dayanırlar. Laboratuvar ortamında meydana gelen döllenme, kendiliğinden in vitro fertilizasyon ya da insanın eliyle, tek yumurtanın içine tek sperm verilmesiyle mikroenjeksiyon sağlanmaktadır.

Embriyolar rahimin içine rahim ağzından ince bir katater ile yerleştirilir, buna embriyo transferi denir. Bu işlemlerin sonucun da kadınların yaklaşık P'sinde gebelik oluşmaktadır. Ancak bu gebeliklerin bir kısmında düşük oluşur. Tedaviye giren çiftlerde ise uygulama başına yaklaşık @-50'sinde çocukları olur. Bu oran birçok uygulamanın sonucun da p - 80'lere de çıkabiliyor. Geri kalan ise - 30'luk grup ise modern tıbbın bütün olanaklarına rağmen günümüzde hala çocuk sahibi olamazlar.

• Tüm dünyada ortalama 40 yıldır, doğal yollarla bebek sahibi olamayan çiftlere tüp bebek tedavisi uygulanmaktadır ve bu şekilde de gebelik elde etmek mümkün olur. Tüp bebek; kadından veya erkekten ya da her ikisinden de kaynaklanan sebeplerden dolayı doğal yolla bebek sahibi olamayan çiftlerimiz için bir umut ışığı haline gelmiştir.

• Şöyle ki bir tane ya da birden çok üreme hücresine sahip olan, yani hali hazırda üreme çağında olan çiftlerimizin doğal yol ile değil de, laboratuvar ortamında döllenmeyle gebelik elde edilebilmesi işlemi tüp bebek olarak adlandırılır.

Baba ve anne adaylarının var olan kendi üreme hücrelerini kullanarak uzman kişiler ile laboratuvarda döllenme gerçekleştirilir ve bu döllenen yumurtadan oluşan embriyo, yine tıbbi işlemlerle anne adayının rahmine yerleştirilir ve kontrollü bir şekilde gebelik gerçekleşmiş olur. Aslında tüp bebek tedavisiyle doğal yollarla gebelikte tüplerin görev aldığı işlem ekarte edilmiş olur, bu doğal süreç ise uzmanlar tarafından kontrollü şekilde gerçekleşir.

Op. Dr. Verda Tunçbilek Tüp Bebek Tedavisi

Tüp bebek tedavisi 5 aşamadan oluşur:

1. adım: Yumurtalıkların uyarılması işlemi

İlk adım tüp bebek tedavisi ilaçları ile yumurtaların gelişmesini teşvik etmek olacaktır. Bir kadın doğurganlık çoğaltıcı ilaçları alarak yumurta üretimi arttırabilir. Bir kadının rahmi her ay belirli miktarda yumurta üretimi gerçekleştirir.Doğurganlık ilaçları da olgun yumurtanın sayısını çoğaltmak için yumurtalıkları uyarır. Bu adımda da kadının düzenli şekilde transvajinal ultrasonografi geçirmesi gerek. Yumurtalığın ve hormonlarının düzeylerini test etmek için bir dizi kan testi yapıltırılır.

2. adım: Yumurtaların toplanması işlemi

Bu ikinci adım da, foliküler aspirasyon adı verilen minik bir operasyon içerir. Bu bir kadının vücudundan yumurta almak anlamına da gelir. İşlem genel olarak anestezi altında ancak yatılı kalmayı gerektirmeyecek şekilde olur. İşlem sırasında vücuda alınan anestezi ilaçları sayesinde ağrı hissedilmez. İşlem ise tüp bebek doktoru tarafından kullanılan bir transvajinal iğne ve ultrason yardımı ile gerçekleştirilir ayrıca yumurtalıklara ulaşır.

Söz konusu kullanılan iğne emici özelliği olan bir cihaza bağlı olup ve foliküllerden yumurtaları çeker. Aynı işlemler diğer yumurtalık için de uygulanmaya başlar. İşlemden sonra ise hafiften kramplar ve kanamalar yaşanabilir fakat 24 saat içinde kadın normale dönecektir. Çok nadir olan durumlarda yumurtalıkları almak için pelvik laparoskopi de gerekebilir bazı durumlarda. Kadın yumurta üretememesi durumunda da bağışlanan yumurtalar da kullanılabilir.

3. adım: Döllenme ile embriyo oluşturulması işlemi

Erkeğin spermi olgun yumurtalar ile birleştirilir. Sperm ve yumurta yan yana yerleştirilip doğal döllenmesi beklenir. Eğer döllenme ihtimali çok düşük ise, tıbbi ekip de yumurtaya sperm enjekte etmeye karar verilebilir.Bu süreçte ise, intrasitoplazmik sperm enjeksiyonu ya da ICSI olarak biliniyor. Hamilelik şansını artırır ve düşünüldüğünde bu yönteme başvurulur.

4. adım: Embriyo gelişimi işlemi

Yumurtalar spermle birleştirildikten sonra bölünür ve embriyo oluşturur. Embriyonun gelişimi ise inkübatörlerde devam eder. Tıbbi ekip embriyoları takip edilip gelişim gösterdiğinden emin olunur. Beş gün süresince de sağlıklı embriyolar hücrelere bölünür. Kalıtsal bozukluğa sahip olma riski olan çiftler ise PGT’yi düşünebilirler. Bu da Pre-implantasyon genetik tanı anlamına gelir.

Bu prosedürler döllenmeden üç ya da beş gün sonra uygulanmaktadır. Laboratuardaki görevli ise embriyodan örnek bir hücre alır. Ardından bunu muhtemel oluşabilecek genetik hastalıklar için incelemeye gönderir. Amerikan Üreme Tıbbı Derneği’nde bu tedavinin ebeveynlerin karar vermesine yardımcı olduğunu söylediğini bildirdiler. Hangi embriyonun tercih edilip edilmeyeceği konusunda seçim yaptıklarını bildirdi. Bu yöntem ile de genetik bozuklukların çocuklara geçme olasılığının önüne geçilecektir.

5. adım: Embriyo transferi işlemi

Kadının rahmine embriyonun yerleştirilmesi çoğunlukla yumurta toplama ve döllemeden üç veya beş gün sonra olur. İşlem doktorun katater yardımı ile embriyoyu rahime yerleştirmesiyle gerçekleştirilir. Embriyo rahim içine ya da uterus duvarına yerleştirilir. Bu işlem başarılı olduğunda hamilelik oluşmuştur.

Kadının rahmine birden çok embriyo yapışıp çoklu gebelik oluşabilir. Bu ikiz veya daha fazla bebek anlamına gelir. Transfer edilen embriyo sayısı karışıktır. Kadının yaşına ve birden çok faktöre bağlıdır. Kullanılmayan embriyolar dondurulur ya da tekrar kullanılır.

Op. Dr. Verda Tunçbilek, Tüp bebek tedavisinde ilk önce çiftlerin belli bir süre doğal yolla gebeliği uygun şartlarda denemiş olmaları istenebilir. 35 yaşından küçük olanların yaklaşık 1 yıl, 38yaşından büyük olanların ise ortalama 6 ay boyunca düzenli aralıklarla korunmasız cinsel ilişki yaşamış olmaları ve buna rağmen gebelik elde edememeleri durumunda tüp bebek tedavisi denemesinden bahsetmek önerilir. Burada kast edilen ise “düzenli bir cinsel ilişki” haftada 2 – 3 kez veya 2 günde bir korunmasız cinsel ilişkidir. Zira haftada bir kez gibi seyrek zamanlar da ya da her gün gibi çok sık cinsel ilişki durumunda gebelik elde edebilmek daha zor olabilir. Az olduğu zaman kadın da yumurtlama zamanını kaçırma ihtimalinin olabileceği için çok sık ilişkide ise baba adayının menisinde yeterli sayıda ayrıca kaliteli sperm birikebilmesi mümkün değildir. Burada belirtilen sık sık korunmasız cinsel ilişkiye rağmen doğal yolla gebelik elde edilemezse doktora başvurulması ile üremeye yardımcı tedavi yöntemlerinden en uygun olanının seçilmesi gerek. Genellikle yumurtalama tedavisinde, aşılama uygulamaları gibi daha ön koşul uygulamaların sonra gebeliğin gerçekleşme olasılığının çok daha yüksek olduğu tüp bebek tedavisine geçilir.

Çifte yapılan detaylı incelemenin ve testlerinin sonucunun ardından tüp bebek tedavisine karar verildiğinde kadının yumurtalık rezervi değerlendirilmeye alınır ve gerekiyorsa yumurta sayısını artırıcı, yumurtlamayı kolaylaştırıcı birtakım ilaçlar kullanması istenir. Bu şekilde yumurta geliştirilmeye başlanır ve bu gelişim sık aralıklarla kontrol edilerek takip edilmeye başlanır. Anne adayından laboratuvar ortamında alınan yumurta hücreleri, vücut içindeki koşullara çok yakın özellikte cihazlar ve büyüme sıvıları içinde toplanarak ve döllenmeye kadar burada tutulurlar. Aynı gün babadan da sperm örneği alınır ve döllenmeye hazır hale getittirilir. Eğer çifte normal tüp bebek yöntemi uygulanacaksa sperm ve yumurta hücresi aynı ortama alınarak ve tıpkı doğal yolla gebelikte olduğu gibi sperm hücresi yumurtaya ulaşır, onu döller. Fakat mikroenjeksiyon yöntemi kullanılacaksa uzmanlar tarafından seçilen en kaliteli sperm hücresi, mikrokanüller kullanılarak yumurta hücresinin içine enjekte edilerek gerçekleştirilir.

Yukarıda bahsedildiği gibi döllenmiş yumurta rahim ortamına en benzer şekilde oluşturulmuş özel cihazlar içine alınarak yapılır. Böyle oluşan embriyoların gelişimi de her gün takip edilir. Bu şekilde ise en kaliteli embriyo seçilerek ve uygun olan dönemde anne adayının rahmine transfer edilir. Embriyonun anne adayına transfer edildiği günden sonraki 12. günde ise kanda gebelik testi yapılarak gebeliğin gerçekleşip gerçekleşmediğine bakılır.

Op. Dr. Verda Tunçbilek Tüp Bebek Tedavi Yöntemleri

Mikroenjeksiyon yöntemi

Bu yöntemde sperm hareketliliğinin az olduğu durumlarda ve sayısının az olması durumunda, şekil bozukluklarının olduğu durumlarda veya kadından toplanan yumurta sayısının az, kalitenin düşük olduğu, yumurta zarının sperm geçişi için kalın olduğu durumlarda; açıklanamayan kısırlık olgularında ve daha önce IVF başarısızlığına uğramış çiftlerde uygulanır. Toplanan yumurtalar ayıklama işlemine alınarak çevresindeki hücrelerin artıklarından arındırılır ve olgun olanları seçilerek yapılır.

Döllenme işlemi

Bu işlem, yumurtaların elde edilmesinden yaklaşık 3-6 saat sonra embriyologun spermleri mikroskop ile mikromanipulatorün yardımı ile yumurtanın içine görülemeyen incelikte bir iğne ile enjekte edilerek sonrasında inkübatörde bekletilerek 17-19 saat sonra döllenme kontrolü yapılarak bakılır.

In-Vitro Maturasyon yönetimi

In-Vitro Maturasyon yönetiminde yumurta rezervi çok fazla olan anne adayında ve oluşabilecek bir takım riskleri ortadan kaldırmak kaydıyla uygulanmaktadır. Böyle bir yöntemde yumurtalar olgunlaşmadan önce toplanarak dışarıda olgunlaştırılırlar. Uygulanmasında çok seçici çok iyi davranılmalıdır, çünkü bu yöntemle her zaman uygun ve yeterli sayıda yumurta elde edilemeyebilir.

Tüp Bebek Tedavisi için Op. Dr. Verda Tunçbilek  KyreniaTüp Bebek Merkezi’ nden telefon ile hemen  randevunuzu  alabilir,İletişim bilgilerine buradan ulaşabilirsiniz.